จนต้องเจียม
วันนี้เป็นวันสุดท้ายของปี พ.ศ.๒๕๖๖ เหลืออีกวันเดียวก็จะถึงวันขึ้นปีใหม่แล้ว ใครจะได้อยู่พบหน้าปีพ.ศ.๒๕๖๗ ก็ต้องรอลุ้นกันต่อไป
เมื่อวานไปเทศน์งานศพของพี่ชายเมียผู้ใหญ่บ้านของเรา ผู้ตายก็เป็นคนหนึ่งล่ะที่ไม่มีโอกาสได้ฉลองปีใหม่ ๒๕๖๗ กับเขา แม้แต่ตัวเราเองก็ใช่ว่าจะรับรองตัวเองได้ว่าจะอยู่ถึงวันขึ้นปีใหม่พรุ่งนี้ ทั้งนี้ก็เพราะความตายมันไม่มีเครื่องหมายน่ะสิ เอาเป็นว่าจะให้อยู่ก็จะอยู่ ถ้าจะให้ไปก็จะไป
ก่อนเทศน์เราได้เดินไปดูรูปคนตายใกล้ ๆ เห็นชื่อไม่ใช่ชื่อเดิมที่เราเคยเรียกนี่นา เลยมาถามเมียผู้ใหญ่บ้านซึ่งเป็นน้องสาวของผู้ตาย จึงได้รู้ว่าผู้ตายเปลี่ยนชื่อไปหลายปีแล้ว แต่ก็เห็นทั้งแม่ทั้งน้องสาวเรียกแต่ชื่อเดิมกันอยู่ หรือผู้ตายจะเปลี่ยนชื่อเพื่อหนีพญามัจจุราช เพื่อให้พญามัจจุราชตามหาตัวไม่เจอนะ
เวลาขึ้นเทศน์ เราได้เทศน์ให้ทุกคนมาศึกษาธรรมกับอาจารย์ผู้วายชนม์ เพราะผู้วายชนม์ทุกคนก็เหมือนกับอาจารย์ของเรา ผู้ตายทุกคนได้ผ่านประสบการณ์เกิดเป็นทุกข์ แก่เป็นทุกข์ เจ็บเป็นทุกข์ และตายเป็นทุกข์ มาเล่ามาสอนให้ฟัง เพราะทุกคนก่อนตาย ได้ผ่านทุกข์มาทั้งหมดทุกขั้นตอนแล้ว อาจารย์ผู้ตายจึงมาสอนไม่ให้พวกเราประมาท
ผู้ตายสอนว่า เมื่อยังมีชีวิตอยู่ก็อย่าประมาท จะสร้างบุญสร้างบารมีก็ให้รีบทำ เพราะเมื่อตายแล้วจะไม่ได้ทำ
เราได้เทศน์ต่อไปว่า ใครที่คิดจะเปลี่ยนชื่อเพื่อหนีพญามัจจุราชหรือความตายนั้น มันหนีไม่พ้นหรอก ถึงแม้ว่าจะเปลี่ยนถึง ๑๐๐ ชื่อก็หนีความตายไม่พ้น เพราะความตายมันเป็นทายาทของความเกิด
เราก็เทศน์ไปเรื่อยตามที่เคยเทศน์ตอนภาวนา เทศน์ให้คนเป็นฟัง ไม่ได้เทศน์ให้คนตายฟัง แต่คนเป็นที่นั่งฟังจะโอปนยิโก คือน้อมความตายของผู้ตายมาสู่ตนหรือไม่ ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง
เราสรุปเทศน์ตอนท้ายว่า คนในโลกนี้มักขาดการโอปนยิโก คือน้อมเข้ามาในตน ดังนั้นคนทั้งหลายจึงไม่ค่อยได้เข้าใจทุกข์อย่างแท้จริง เมื่อไม่เข้าใจทุกข์ ก็จะชินกับทุกข์ เลยไม่คิดหาทางออกจากทุกข์ ดังนั้นจึงต้องเวียนเกิดเวียนตายซ้ำ ๆ ซาก ๆ เพราะหลงในทุกข์นั่นเอง ที่ว่าหลงในทุกข์ก็เพราะไม่น้อมทุกข์เข้ามาในตน เพื่อให้เกิดนิพพิทาคือความเบื่อหน่าย เมื่อไม่เกิดความเบื่อหน่ายในภพชาติ เราทั้งหลายก็จะต้องเกิดเป็นทายาทของทุกข์ตลอดไป
กลับมาถึงวัดก็ทำนั่นดูนี่ไปตามประสาคนที่เจียมตัวเจียมใจ เจียมตัวว่าเขาจะให้มีชีวิตอยู่ต่อไปจนถึงปีใหม่ ๒๕๖๗ หรือไม่ก็แล้วแต่เขา หรือจะไม่ให้อยู่ก็แล้วแต่เขา เรามันเป็นคนจนต้องเจียมตัว ที่ว่าเราจนเพราะเราไม่มีอะไรเป็นของเราเลย กายก็ไม่ใช่ของเรา จิตก็ไม่ใช่ของเรา แต่เราก็พอใจในความจนของเราอยู่นะ
วัดพระธาตุโพธิ์ทอง
๓๑ ธ.ค.๖๖